Network marketing, a inaczej marketing sieciowy to struktura i sposób działania firmy, który polega na sprzedaży produktów przez osoby… niezatrudnione w konkretnym przedsiębiorstwie. Brzmi intrygująco? Przyznajemy, że jest co najmniej kilka ciekawostek dotyczących network marketingu. Jedna z nich jest taka, że ten system sprzedażowy cieszy się sporą popularnością i często uzupełnia, a nawet zastępuje wielu osobom ciepłą posadkę na umowie o pracę.
Czy marketing sieciowy rzeczywiście pozwala tak dobrze zarobić? Jakie są plusy i minusy tego modelu sprzedaży? Jak wygląda network marketing w praktyce i co musisz wiedzieć, zanim zaczniesz z nim swoją przygodę? Wszystkiego dowiesz się, czytając poniższy wpis – zapraszamy do lektury!
Czym jest network marketing?
Na początku ustalmy jedną rzecz dla jasności – poniższe pojęcia:
- network marketing,
- marketing sieciowy,
- multi - level marketing, w skrócie MLM,
- marketing wielopoziomowy
oznaczają te same modele biznesowe. Opierają się one na sprzedawaniu produktów lub usług z wykorzystaniem sieci dystrybutorów. To osoby niezatrudnione w firmie, które mają możliwość budowania osobistych struktur współpracowników. Co ważne, każdy handlowiec, który działa w branży network marketingu, może ogarnąć własną sieć sprzedawców.
Marketing sieciowy skupia się na bezpośrednim przedstawianiu oferty i dostarczaniu produktów prosto do klienta – pod tym względem ma więc sporo wspólnego z direct markerketingiem. Do sprzedaży dochodzi z pominięciem tradycyjnych sklepów stacjonarnych. Konsumenci, którzy decydują się na zakup konkretnego produktu lub usługi, dokonują tego w sklepie internetowym.
Biznes MLM czerpie więc zyski ze sprzedaży bezpośredniej, przeznaczając zarobione pieniądze na wypłatę prowizji dla przedstawicieli. Jej wysokość zależy od poziomu zajmowanego w strukturze sprzedawców. Taki model biznesowy pozwala zrezygnować z budżetu przeznaczonego na działania marketingowe i reklamę.
Warto też pamiętać, że handlowcy mogą działać lokalnie i budować swoją "siatkę" współpracowników np. w tym samym mieście. W modelu network marketingu można też rozwijać strukturę sprzedażową międzynarodowo.
Network marketing a MLM – jak to się łączy?
To określenia, które generalnie oznaczają to samo. W niektórych źródłach możesz spotkać się ze stwierdzeniem, że network marketing wykorzystuje działania i strategie bazujące na modelu MLM, czyli multi-level marketingu.
Krążą też opinie, że nastąpił tutaj delikatny rebranding marki – nazwy "marketing sieciowy" i "branża MLM" zostały zastąpione określeniem network marketing, bo miały zbyt czarny PR i wielu osobom fatalnie się kojarzyły. Czy słusznie? W dalszej części artykułu porównamy ten model biznesowy do piramidy finansowej 😉 .
Warto jednak wspomnieć, że każde z tych pojęć najczęściej rozumiane jest jednakowo. Oznacza po prostu strategię działania przedsiębiorstwa zajmującego się sprzedażą bezpośrednią, w którym zachęca się członków/uczestników do rekrutowania nowych handlowców i powiększania własnych struktur sprzedażowych.
Jak dokładnie działa network marketing?
Zastanawiasz się, jak w praktyce działa marketing sieciowy? Sprawa jest całkiem prosta – zbudowany jest na zasadzie drabiny sprzedażowej. Rekrutujesz nowych członków, rozbudowujesz sieć, zarabiasz więcej i pniesz się w górę po kolejnych szczeblach. Brzmi elegancko, prawda?
Do plusów i minusów tego systemu przejdziemy za chwilę. Na razie skupimy się na tym, jak wygląda potencjalna ścieżka kariery, którą możesz rozpocząć. Marketing wielopoziomowy, jak sama nazwa wskazuje, opiera się na pewnych poziomach w hierarchii handlowej:
- Zostajesz wciągnięty do całego przedsięwzięcia jako dystrybutor (sprzedawca, współpracownik, konsultant) pierwszego szczebla – rekrutacja może odbyć się z udziałem innego handlowca lub podczas ogólnie reklamowanego spotkania.
- Otrzymujesz 2 główne zadania – bezpośrednia sprzedaż produktów lub usług firmy, z którą nawiązałeś współpracę, a także regularne werbowanie kolejnych członków do swojej struktury.
- Zarobki zależą od Twoich wyników – zarówno własnych, jak i zrekrutowanych przez Ciebie sprzedawców (otrzymujesz część generowanego przez nich dochodu).
- Drabina sprzedażowa może się rozwijać głęboko w dół – jeśli zwerbowany przez Ciebie członek sam zbuduje swoją strukturę handlowców i współpracowników, zarobisz dodatkowe pieniądze na zyskach, które te osoby generują.
Tutaj warto wspomnieć jeszcze o hierarchii w ogólnej strukturze MLM. Wyróżnia się 2 grupy członków: tych pod i tych nad Tobą. W pracy w network marketing chodzi oczywiście o jak największą sprzedaż, którą można odpowiednio nakręcić, rejestrując coraz to nowe osoby i zachęcając te już pozyskane do rekrutowania kolejnych. To takie sprzedażowa kula śniegowa.
Osoby, które pomagasz zarejestrować do danego przedsięwzięcia w ramach marketingu wielopoziomowego, jak i osoby zrekrutowane później przez członków Twojej sieci nazywane są Twoją strukturą. Z kolei ci, którzy zarejestrowali Ciebie (a także osoby nad nimi) nazywani są menedżerami. Tacy dystrybutorzy-menedżerowie zobligowani są do udzielenia wsparcia krok po kroku dla początkujących, zrekrutowanych sprzedawców – w tym do organizacji szkoleń.
Marketing sieciowy – zalety i wady
Network marketing, podobnie jak każdy inny system sprzedażowy, ma swoje wady i zalety. Czy rekomendacja i polecenie w ciemno takiego modelu biznesowego to dobry pomysł? Czy korzyści są tutaj w przewadze? Przekonaj się sam.
Zalety
- Brak konieczności inwestowania własnego kapitału – dużym plusem pracy w systemie MLM jest na pewno niski próg wejścia. Dotyczy to zarówno szybkiego procesu rekrutacji, jak i tego, że nie musisz rejestrować firmy ani brać kredytu na urządzenie lokalu i zakup niezbędnych przyrządów, maszyn czy akcesoriów (ogólnie na rozkręcenie biznesu). Jeśli stwierdzisz, że to jednak nie jest praca dla Ciebie, po prostu odchodzisz. Nie zostajesz z długami i papierkową robotą.
- Pomysł na zarabianie pieniędzy – działanie w network marketingu możesz potraktować jako uzupełnienie pracy na etacie. Możesz też całkowicie z niej zrezygnować, jeśli dojdziesz do wniosku, że MLM jest idealnym rozwiązaniem dla Ciebie. W tym przypadku celem może być takie rozbudowanie własnej struktury handlowej, by zaczęła ona zapewniać pewny, rosnący zysk przy minimalnym udziale z Twojej strony.
- Dowolność miejsca i czasu pracy – to Ty decydujesz, ile czasu poświęcisz na pracę i gdzie będziesz ją wykonywać. Nikogo nie interesuje, co i kiedy robisz, po co i jak długo. Liczy się tylko to, jakie będą z tego efekty. To bezpośrednio łączy się z poprzednim punktem: MLM może być traktowany jako zajęcie typowo dorywcze, a może przekształcić się w pracę full-time. Wszystko zależy od Ciebie.
- Dostęp do szkoleń – obracając się w branży marketingu sieciowego, masz szanse uczestniczyć w całkiem niezłych szkoleniach z zakresu marketingu, sprzedaży, zarządzania czasem czy komunikacji interpersonalnej.
- Wykształcenie i wiek nie są ważne – tu nikt nie patrzy, ile masz lat i czy możesz pochwalić się papierkiem z uczelni wyższej. Masz skończoną podstawówkę? Możesz zaczynać. A może po kilku latach studiów doszedłeś do wniosku, że zawód, do którego się przygotowywałeś, zupełnie nie jest dla Ciebie? Marketing wielopoziomowy to może być Twoja szansa.
- Gotowe know-how – możesz prowadzić swój biznes w uproszczonej wersji. No, nie do końca swój, bo jednak pieczę nad wszystkim trzyma firma-matka. To jednak dość ciekawe rozwiązanie dla osób, którym zawsze marzyło się prowadzenie własnego przedsiębiorstwa, ale nie mieli odwagi lub pomysłu, by wszystko dopiąć. Warto podkreślić, że dobrze zarządzane firmy z sektora MLM opierają się na odpowiednich procedurach i usystematyzowaniu wielu kwestii. Dzięki temu Ty będziesz mieć wszystko podane na tacy, jeśli zdecydujesz się wystartować w tej branży.
Wady
- Niby świetny sposób na dochód pasywny, ale jednak nie do końca – jeśli nie będziesz regularnie analizować wyników swojej struktury i dbać o jej rozwój, wszystko się posypie.
- To nie etat – a to z kolei wiąże się ze wszystkimi wadami i zaletami wynikającymi z braku zatrudnienia na umowę o pracę. Nie licz na stałe wynagrodzenie od początku współpracy. Jeśli chcesz dojść do fajnego poziomu zarobków, musisz się sporo napocić przez dłuższy czas.
- Nie masz nic do gadania w kwestii produktów czy marki – to nie Twoja firma, nie Twoja marka, nie Twój produkt. W rzeczywistości masz więc minimalny wpływ na aspekty związane z działalnością biznesową przedsiębiorstwa, jego politykę i różne inne poboczne tematy.
- Jeśli nie lubisz pracy z ludźmi, nie jest to zajęcie dla Ciebie – tutaj nie ma za bardzo czego wyjaśniać. Na widok dzwoniącego klienta otwiera Ci się noż w kieszeni, a spotkania twarzą w twarz to dla Ciebie najgorszy koszmar? W takim razie odpuść sobie MLM, bo zdecydowanie nie będzie to Twoja bajka.
- Czasami wymagany jest podpis pod zakazem prowadzenia działalności konkurencyjnej – może się zdarzyć, że będziesz zmuszony podpisać taki papierek. Takie formalne zakazy obejmuję okres nawet do kilku lat. Jeśli więc postanowisz odejść do innej firmy lub sprzedawać podobne produkty, możesz się narazić na spore problemy.
- Zrekrutowana przez Ciebie grupa sprzedawców może zniknąć w każdej chwili – i nie masz na to żadnego wpływu. Poszczególni członkowie Twojej sieci mogą teoretycznie odejść bez słowa, pozostawiając Cię w niezbyt komfortowej sytuacji.
- Kiepska (a wg niektórych beznadziejna) opinia w internecie i poza nim – na sektor marketingu sieciowego regularnie wylewa się wiadra pomyj, według nas całkiem słusznie ;). Wiele osób jest wyczulonych na taką działalność, więc sprzedanie im czegokolwiek może graniczyć z cudem. Tak samo wygląda to w przypadku namawiania innych osób do dołączenia do Twojej sieci kontaktów.
Czy marketing wielopoziomowy to piramida finansowa?
Można powiedzieć, że business is business i nie ma większego sensu oceniać, czy ten lub inny model biznesowy jest dobry czy zły, etyczny czy niemoralny itd. Jeśli konkretna strategia jest zgodna z obowiązującym prawem, teoretycznie każdy może z niej korzystać. Jednak w przypadku network marketingu pojawia się ważne pytanie – jak blisko mu do piramidy finansowej?
Otóż jak się okazuje, między MLM a scamowymi piramidami finansowymi jest trochę podobieństw. Wynikają one z głównych założeń, opierających się na regularnym rekrutowaniu nowych członków. Procedery oparte na piramidach finansowych, podobnie jak biznesy network marketingowe działają tylko wtedy, gdy liczba uczestników stale rośnie.
Trzeba jednak mieć na uwadze, że klasyczne piramidy skupiają się wyłącznie na rozbudowywaniu sieci, a ich celem nie jest sprzedaż produktów czy usług. Pieniądze pozyskiwane są od werbowanych osób, które muszą rzucić opłatę wstępną za możliwość dołączenia do sieci biznesowej. Szansa na dobre zarobki dotyczy zaś osób, które znajdują się na "szczycie" piramidy.
To odróżnia piramidy od modelów marketingu sieciowego, w którym każdy członek struktury biznesowej może liczyć na zarobek – w zależności od włożonej w to pracy. Legalne firmy MLM oferują produkty wysokiej jakości (a przynajmniej w teorii) i mogą sobie pozwolić na wypłacanie wyższych prowizji sprzedażowych, oszczedzając na ogólnych kosztach prowadzenia działalności. Pieniądze z kolei nie pochodzą od nowych członków, tylko z marży produktowej.
Przykłady firm MLM w Polsce i na świecie
Poniżej znajdziesz przykłady polskich i zagranicznych firm zajmujących się marketingiem sieciowym na mniejsza lub większą skalę:
- Colway – kosmetyki i produkty zawierające kolagen, kategoria wellness.
- DuoLife – suplementy zdrowotne.
- FM Group – duży gracz na polskim rynku, działający od 2004 roku. Ich katalogi wydawane są w prawie 30 językach.
- Amway – jedna z najbardziej rozpoznawalnych firm z branży MLM na całym świecie, założona w USA w 1959 roku. Oferują kosmetyki, środki czystości itd.
- Avon – jedna z bardziej znanych firm kosmetycznych na arenie międzynarodowej.
- Oriflame – jak wyżej.
- Herbalifie – suplementy diety, wellness.
Marketing sieciowy (czy też MLM) to pomysł na biznes dobry jak każdy inny. Jedni świetnie się czuję w takim modelu biznesowym. Innym kompletnie nie przypadnie do gustu. Trzeba wyrobić sobie własne zdanie na ten temat.