Strategia biznesowa. Dlaczego strategia firmy jest tak ważna?

Prowadzenie firmy i osiąganie sukcesów na tym polu nie jest dziełem przypadku. Tu nie ma miejsca na losowe decyzje i rzucanie pieniędzmi na lewo i pracy. Wszystko musi być przemyślane i dopięte na ostatni guzik, a każdy element powinien idealnie współgrać z pozostałymi – niczym w dobrze naoliwionej maszynie. Niektórzy porównują ogarnianie własnej firmy do ciągłej walki na biznesowym froncie... i w sumie jest w tym sporo prawdy.

Tak jak na polu walki wymagane jest planowanie, tak i w biznesie potrzebna jest skuteczna strategia biznesowa. Plan działania i sprecyzowana wizja rozwoju firmy pozwala wyznaczyć konkretne, mierzalne liczby oraz sposoby na ich osiągnięcie. Przemyślana strategia przedsiębiorstwa pomaga też zapobiegać niespodziankom w stylu zmniejszenia przychodów czy nagłego spadku liczby klientów. Brzmi elegancko, prawda? Czytaj dalej, a dowiesz się, z czego składa się dobra strategia biznesowa i dlaczego uważana jest za niezbędny element prowadzenia i rozwijania firmy. Lecimy!

Czym jest strategia biznesowa firmy?

W szeroko rozumianym biznesie bardzo często możesz spotkać się ze słowem strategia. Strategie cenowe, strategie wizerunkowe, sprzedażowe i tak dalej – te wszystkie określenia oznaczają zarządzanie, planowanie oraz podejmowanie decyzji i działań dotyczących konkretnych dziedzin. Obojętnie czy jest to budowanie rozpoznawalności marki, ustalanie polityki cenowej czy sposobów dotarcia do nowych klientów, zawsze mówimy o pewnej strategii, czyli przemyślanej wizji i taktyce.

Samo słowo strategia pochodzi z języka greckiego i oznacza dosłownie "sztukę dowodzenia", głównie w kontekście działań militarnych. Sam więc widzisz, że analogie do wojska i walki zbrojnej nie są wyciągnięte z kapelusza :). No dobra, ale jak można zestawić strategię wojskową ze strategią biznesową? Tu i tu chodzi o odpowiednie planowanie i zarządzanie – prowadząc firmę, jesteś jej głównym dowódcą. Na froncie biznesowym prowadzisz jednorazowe potyczki i wyczerpujące wojny o zainteresowanie i portfele klientów,  a także regularnie walczysz z zagrożeniem ze strony konkurencji. Optymalizujesz taktykę, modyfikujesz plan działania, dostosowujesz się do zmieniających się realiów.  Ma to sens, prawda?

Strategia biznesowa, inaczej strategia firmy, przedstawiana jest jako jeden z fundamentów prowadzenia przedsiębiorstwa – z tego powodu doczekała się wielu opracowań w literaturze fachowej. My jednak nie będziemy przynudzać suchymi definicjami, a skupimy się prawdziwym mięsku. 

Strategia biznesowa w najprostszych słowach – czyli co trzeba wiedzieć:

• to przemyślany i spójny plan działania w zakresie prowadzenia i rozwoju firmy,
• to zbiór maksymalnie konkretnych i szczegółowych liczb/celów/założeń firmy w wymiarze długofalowym,
• to opis dróg i sposobów, by te cele zrealizować i określenie środków, które można na to przeznaczyć,
• to opis działań, które należy podjąć na wypadek mocno kryzysowych sytuacji, 
• to rozbudowany przewodnik/podręcznik zarządzania firmą, który nadaje ogólny rytm funkcjonowaniu całej organizacji.

Strategia biznesowa a biznesplan

Oba pojęcia dotyczą tego samego, czyli zarządzania firmą, ale w rzeczywistości różni je dość sporo. Strategia biznesowa określa długofalowy plan działania firmy i jej rozwoju oparty na regularnych analizach, podczas gdy biznesplan skupia się raczej na węższym zakresie, tj. początkach przedsiębiorstwa. Mowa tu o takich rzeczach, jak pomysł na biznes czy wypunktowanie sposobów na rozpoczęcie i rozkręcenie działalności. 

Druga zasadnicza różnica: strategia biznesowa ma służyć firmie i pracownikom jako zbiór praktycznych wskazówek pomagających w skutecznym prowadzeniu przedsiębiorstwa i osiąganiu konkretnych celów. To inaczej wytyczne, które wskazują, w jaki sposób ma być realizowana misja firmy – przeznaczone do użytku wewnątrz organizacji. Z kolei biznesplan powinien trafić w ręce inwestorów lub banków, czyli tam, gdzie są pieniądze pozwalające rozbujać startujący biznes. 

Strategia firmy a strategia marketingowa

Czym różni się strategia marketingowa od strategii biznesowej? Można powiedzieć, że ta pierwsza jest jednym z głównych elementów drugiej. Strategia reklamowa to też plan, ale dzięki niemu możliwe jest przełożenie celów firmy na realne działania na rynku i maksymalne zwiększenie zysków. To nie tylko reklama (rozumiana jako sposób na dotarcie do szerokiego grona odbiorców), ale i przemyślana strategia komunikacji z klientami, spójna identyfikacja wizualna, opracowane hasła marki i firmy, a także elementy związane z produktami/usługami, ich cenami i sposobami dystrybucji. 

Jakie są cechy skutecznej strategii biznesowej? Elementy dobrej strategii firmy

Strategia biznesowa wysokiej jakości... czyli jaka? No właśnie – co właściwie znaczy, że strategia przedsiębiorstwa jest dobra? W dużym uproszczeniu można ją przedstawić jako spójny i przemyślany plan działania, ściśle dopasowany do konkretnej firmy i uwzględniający bieżące oraz przyszłe warunki rynkowe.

Według literatury branżowej dobre strategie biznesowe są:

• wewnętrznie spójne – każdy, kto będzie miał okazję zapoznać się ze strategią, musi mieć poczucie, że wszystkie jej elementy służą do osiągnięcia jednego konkretnego celu i misji;
• zewnętrznie spójne – spójność z tym, co wykracza poza firmę; uwzględnienie w całej układance potrzeb klientów, działań konkurencyjnych biznesów, warunków rynkowych, aktualnych trendów itd.;
• proste, ale nie prostackie – nie chodzi o to, by zasypać swoich pracowników zbiorem zasad w formie księgi na kilkaset stron i w dodatku zapisanej biurokratyczną paplaniną; strategia biznesowa musi być przejrzysta i zrozumiała dla każdego zatrudnionego w firmie, w tym także dla klientów i współpracowników.

To jednak nie wszystko – skuteczna strategia biznesowa powinna składać się z 5 głównych elementów. Należą do nich:

• misja przedsiębiorstwa – misja firmy, która wyraża podstawowe przekonania i założenia danego biznesu,
• domena działania – określenie priorytetowych rynków zbytu, a także sposobów dystrybucji i sprzedaży towarów lub usług,
• USP, czyli unikatowa cecha oferty – czynnik wyróżniający daną firmę na tle innych, przewaga konkurencyjna,
• strategiczne cele – długoterminowe ambicje i cele, do których dąży dana organizacja,
• program działania – ustalenie sposobów na osiągnięcie tych najważniejszych celów.

Powyższe elementy stanowią szkielet przemyślanej strategii biznesowej i są jednocześnie dobrym punktem wyjścia do dalszych działań. Skoro masz już pewne pojęcie, jak powinna wyglądać strategia firmy, sprawdź, jakie są niezbędne etapy jej budowy.

Planowanie strategii biznesowej – najważniejsze etapy

Jeśli myślisz, że ogarnięcie strategii biznesowej zajmie Ci godzinkę i zrobisz to przy porannej kawie, to niestety jesteś w dużym błędzie. To długi proces, pełen wyzwań i trudności, składający się przynajmniej z kilku kluczowych etapów. Super ważna jest tutaj odpowiednia baza – tworzenie strategii biznesowej musi być oparte na sprawdzonych badaniach rynkowych i szeregu innych analiz. W ten sposób stworzysz faktyczną STRATEGIĘ, czyli uporządkowany, logiczny i efektywny plan działania. W przeciwnym razie wyjdzie Ci... totalna papka, z której nie będzie żadnego pożytku.

Tobie jednak zależy na tym, by strategia biznesowa miała ręce i nogi – by przynosiła wymierne korzyści i pomagała Ci w rozwoju przedsiębiorstwa. Sprawdź więc, jakie kroki musisz podjąć:

1. Określ strategiczne cele – zastanów się, jakie kierunki rozwoju powinna wyznaczać Twoja strategia biznesowa; jakie są Twoje priorytety, jakie wartości prezentuje Twoja firma i dlaczego funkcjonujesz na rynku. Pamiętaj, że cele muszą być spójne z misją i wizją firmy.
2. Wykonaj tzw. analizę sytuacyjną firmy – to m.in. określenie grupy docelowej, wybór rozwiązań i narzędzi wymaganych do osiągnięcia poszczególnych celów (sprzedażowych, wizerunkowych itd.), zaplanowanie budżetu, poszukanie możliwości optymalizacji kosztów, wyraźne wyróżnienie przewag konkurencyjnych itp.
3. Określ możliwości przedsiębiorstwa – w budowaniu strategii firmy przydaje się analiza SWOT (od angielskich słów strenghts, weaknesses, opportunities, threats). Warto ją wykonać i najlepiej zrobić to jak najdokładniej. Dzięki niej poznasz mocne i słabe strony swojego biznesu, a także dowiesz się, jak wygląda wpływ otoczenia na Twoją firmę (szanse na rozwój i realizacje celów oraz ewentualne zagrożenia czyhające na przedsiębiorstwo).
4. Przygotuj plan działania – nazywany ładnie planem taktycznym. Musi on uwzględniać wszystkie procesy, decyzje i postanowienia dotyczące rozwoju firmy.
5. Zastanów się, jakie czynniki mogą zwiększyć wydajność firmy – pomyśl, w jakich obszarach możesz osiągnąć największe zyski przy minimalnym wysiłku i nakładach finansowych.
6. Zaplanuj koncepcję marketingową i komunikacyjną, plan promocji i reklamy firmy – w skrócie wszystko, co przyczynia się do poszerzania świadomości Twojej marki i firmy w oczach konsumentów.
7. Zepnij wszystko w logiczną całość – w takim dokumencie musi się znaleźć wszystko, co zostało wypracowane w poprzednich punktach. Zadbaj o odpowiednią strukturę informacji, tak żeby całość byłą czytelna i zrozumiała dla każdego. Poszczególne części mogą być zbudowane na zasadzie opisów, przykładów i analiz oraz zakończone wypisaniem strategicznych wniosków.

Dlaczego opracowanie i wdrożenie własnej strategii biznesowej jest tak ważne?

Czy warto mieć strategię? Wyobraź sobie właściciela przedsiębiorstwa, w którym pojęcie strategii biznesowej nie istnieje. Jesteś w stanie wymienić wszystkie pytania, które mogą mu się kotłować w głowie? Po co to robię? Dlaczego? Jak mogę to zrobić i czy właściwie mam na to pieniądze? I tak codziennie, po milion razy, przy każdej najmniejszej czynności. 

A teraz dodaj do tego pytania ze strony pracowników, którzy w sumie nie do końca zdają sobie sprawę, co należy do ich obowiązków, jakie wymagania są przed nimi stawiane i kogo powinni słuchać. Skoro nie wiedzą, co mają robić, pójdą ze swoimi wątpliwościami do przełożonego. Załóżmy nawet, że szef będzie w stanie im pomóc i odpowie na ich pytania – ale zrobi to totalnie w ciemno, bo nie zna przecież możliwości swojej firmy ani dostępnych rozwiązań, nie ma określonego długofalowego celu, nie interesuje się otoczeniem biznesu ani tym bardziej swoją konkurencją.

Powyższa sytuacja jest trochę przesadzona, ale w dość wyraźny spobób pokazuje, po co firmie strategia biznesowa. Ułatwia ona życie wszystkim ogniwom przedsiębiorstwa – od pracowników, przez osoby na szczeblach kierowniczych/menadżerskich, po kadrę znajdującą się na szczycie hierarchii. Pozwala:

• wyznaczyć cel funkcjonowania firmy,
• usystematyzować działania, sposoby ich wykonania, a także wymagadne do tego narzędzia i środki,
• określić zachowanie firmy wzlędem otoczenia (konkurencji, klientów),
• określć sposób działania w sytuacjach kryzysowych,
• itd.

Strategia biznesowa przydaje się każdej firmie, nie tylko giga-korporacjom zatrudniającym setki pracowników. Jeśli masz problem z ogarnięciem własnego planu, zapraszamy do kontaktu z Kocurami Marketingu. Pomożemy Ci opracować i uskutecznić optymalną strategię biznesową dla Twojej firmy. Gwarantujemy, że wstępna rozmowa z Michałem Lembiczem – założycielem Marketingowego Wsparcia Twojego Biznesu RIKONA otworzy Ci oczy na wiele spraw. Do usłyszenia!